Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 52994 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
Szyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgreligie-sw.jpgmarkus-chrzesc.jpgNarody dawnej.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgmit-azteko1.jpgpolskie-n.jpghaidit-prawy-umysl.jpgwilson-krwawiacy.pnghinduizm_-k.jpgburszta-asteriks.pngjerzy-adamski-historia-l-f.jpgap06.jpgfuld-krotka.jpgetyka-prot-weber.jpgklucz-niebieski-k.jpghis-b-w.jpgmysli-sw-jana-chr.pngkrotka-hi-islamu.pngniemcy500.jpgmegalomania-narodowa-by.pngjoga-eliade.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegde-mello.jpgwatykan-zd.jpgrozmowy-z-diablem.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngNAPISY--1994.jpglabuda-m.jpgwewior-wstepujac-w.jpgzbikowski-legendy.jpgpolska-X-XI.jpgestreicher-zarys.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgdogon-ya-gali.jpgheinemann-eunuchy.pnglisty-prof.jpgkultura-smierci-1.jpgprzeglad-religioznawczy.pngCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgency-archeo-z-s.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegdynastia-piastow-ba.jpgswieci-nie-swieci.jpgprawo-koscielne-kat.jpgtajemnice-smim.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgislam-wnuk.jpgzli-papieze-c.jpgeisenberg.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgszrejter-mitologia.bmpMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpggraves-mity-gr.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpghis-euro.jpgtrevel-his-a.jpgupaniszady-ut.jpgogarek-czoj.jpgmagia-i-religia.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgstern-zlote-mysli.pngprzeglad-historyczny-87-1996.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgkaligula.jpgdemony-r.jpegbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpghistoria-wenecji_norwich.jpeghistorya-pow-h-3a.giframadan-i-kurban.pngu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgsaggs.jpghis-p-k.jpgZycie-Buddy_1927.jpgIDEA-XIX-2007.pngtylak-bog.jpgbravo.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgputek-1966-mroki-s.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngbancroft-wspolczesni.pngchrzescjianstwo-rusi-k.jpgmitologia-l-tur.jpgChiny-nowe.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegkonstytucja-laidler.jpgcyw-zyd.jpg100_filmow_Lis.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpghall-heretycy.jpgbutterwick.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgkompendium-nauki-sk.jpgnowe-ateny.jpgnieznane-arch-mis.jpgpolska_mieszka_i1.jpg101-tore-murphy.jpgo-duszy.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgpliniusz-h-n.jpegstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgswity-koszmar-haught.jpegprawo-wyznaniowe-2011.pngedda-lelewel-1828.jpgin-god-we-trust.pngniwinski-mity-symbole.jpgod-abrahama-do-ch.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgwzory-kultury-b.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgewolucja-boga.jpgkrewzkrwijezusa.jpgd-bog-urojony.jpganatomia hybrydy.jpgwatykan.jpgzarys-h-sz.jpgczarn-mwxxw.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgpales.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgznak-1994-2-465.jpegLeeuw-fenomonologia.pngreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegmeczenstwo_w_islamie.jpgtocqueville.jpgpascal-mysli.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpg1908-o-wolnosci.pngkartezjusz-roz.jpglengauer-religijnosc.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGamsterd-abc.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgkissinger_dyplomacja.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgodrodzenie-2000-44.pngwiek-propagandy.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgbogowie-slowian-m.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgjero.jpghistoria-irlandii.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpge-jastrzebowska.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpghistoria-mali-tymowski.jpegdelitsh-babilon-i.jpg40-piesni-r.pngleksykon-re.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngerman-mity-s.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgbugaj-hermetyzm.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgreligierzymu.jpgcamus-eseje.jpggirard-koziol.jpgmilczenie-1-2012.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpeggrabski-mieszko.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpeg100-punk-zap.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgklengel-his-sy.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13378053 odwiedzający

 547 odwiedzających online