Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53002 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
historia-wenecji_norwich.jpegprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgdelitsh-babilon-i.jpgbravo.jpgprawo-koscielne-kat.jpgewolucja-boga.jpgpascal-mysli.jpgkaligula.jpgmegalomania-narodowa-by.pngency-archeo-z-s.jpg101-tore-murphy.jpgbutterwick.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgklucz-niebieski-k.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpg40-piesni-r.pngpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgerman-mity-s.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgreligie-sw.jpgwatykan.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgnowe-ateny.jpgLeeuw-fenomonologia.pngHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngjerzy-adamski-historia-l-f.jpgo-duszy.jpgkompendium-nauki-sk.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgbancroft-wspolczesni.pngogarek-czoj.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegrzeczpospolita_topolski.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgzbikowski-legendy.jpglengauer-religijnosc.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpeg1908-o-wolnosci.pngkultura-smierci-1.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgswieci-nie-swieci.jpgeisenberg.jpgdynastia-piastow-ba.jpghistoria-irlandii.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgwilson-krwawiacy.pngpilarczyk-literatura-zydowska.jpgkrotka-hi-islamu.pngNarody dawnej.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegapokryfy-nowego-testamentu.jpgde-mello.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgznak-1994-2-465.jpege-jastrzebowska.jpg100-punk-zap.jpgestreicher-zarys.jpgburszta-asteriks.pngChiny-nowe.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgkrewzkrwijezusa.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpeglisty-prof.jpgputek-1966-mroki-s.jpgfuld-krotka.jpggrabski-mieszko.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegmysli-sw-jana-chr.pngJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgramadan-i-kurban.pngmitoznawstwo-porownawcze.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgkonstytucja-laidler.jpgupaniszady-ut.jpgrozmowy-z-diablem.jpgmilczenie-1-2012.jpgodrodzenie-2000-44.pnggraves-mity-gr.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgedda-lelewel-1828.jpgIDEA-XIX-2007.pngbogowie-slowian-m.jpgamsterd-abc.jpgZycie-Buddy_1927.jpghis-b-w.jpgdogon-ya-gali.jpgszrejter-mitologia.bmpap06.jpgetyka-prot-weber.jpgwatykan-zd.jpgmit-azteko1.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgwiek-propagandy.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgtylak-bog.jpgtocqueville.jpglabuda-m.jpgreligierzymu.jpgtrevel-his-a.jpgstern-zlote-mysli.pngNAPISY--1994.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgtajemnice-smim.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngkissinger_dyplomacja.jpgprzeglad-religioznawczy.pngpales.jpgzli-papieze-c.jpgpolska-X-XI.jpganatomia hybrydy.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpeghis-euro.jpgmarkus-chrzesc.jpgislam-wnuk.jpgpliniusz-h-n.jpegheinemann-eunuchy.pngkartezjusz-roz.jpghaidit-prawy-umysl.jpgpolskie-n.jpgmitologia-l-tur.jpghinduizm_-k.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpghis-p-k.jpgswity-koszmar-haught.jpegbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgcyw-zyd.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgin-god-we-trust.pngsaggs.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgleksykon-re.jpgbugaj-hermetyzm.jpgczarn-mwxxw.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpghistorya-pow-h-3a.gifhistoria-mali-tymowski.jpegzarys-h-sz.jpgd-bog-urojony.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgniwinski-mity-symbole.jpgcamus-eseje.jpgklengel-his-sy.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpeggirard-koziol.jpgwzory-kultury-b.jpgjoga-eliade.jpgod-abrahama-do-ch.jpgjero.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgmagia-i-religia.jpgpolska_mieszka_i1.jpgnieznane-arch-mis.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpghall-heretycy.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgmargul-mity-z-pieciu.pnghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgniemcy500.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpg100_filmow_Lis.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgdemony-r.jpegmity-skandynawskie-ma.jpgwewior-wstepujac-w.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13378794 odwiedzający

 523 odwiedzających online