Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53576 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
magia-i-religia.jpghaidit-prawy-umysl.jpgrozmowy-z-diablem.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgzarys-h-sz.jpgkartezjusz-roz.jpgeisenberg.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgprawo-koscielne-kat.jpglisty-prof.jpghinduizm_-k.jpgjoga-eliade.jpgkultura-smierci-1.jpgwewior-wstepujac-w.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgkrotka-hi-islamu.pngNAPISY--1994.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngmonarsze-sekrety-jankowski.jpeghistoria-mali-tymowski.jpegnor-davies-boze-igrzysko.jpgswity-koszmar-haught.jpegnieznane-arch-mis.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgnowe-ateny.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpghall-heretycy.jpgswieci-nie-swieci.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgtocqueville.jpgmarkus-chrzesc.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgwatykan-zd.jpgpliniusz-h-n.jpegHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegpolska_mieszka_i1.jpgChiny-nowe.jpgerman-mity-s.jpghis-p-k.jpgupaniszady-ut.jpgd-bog-urojony.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgklengel-his-sy.jpgamsterd-abc.jpgtylak-bog.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngmeczenstwo_w_islamie.jpggraves-mity-gr.jpgzli-papieze-c.jpghistoria-irlandii.jpgdemony-r.jpegkonstytucja-laidler.jpgde-mello.jpgzbikowski-legendy.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGestreicher-zarys.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgpolska-X-XI.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgap06.jpgin-god-we-trust.pngwatykan.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgbogowie-slowian-m.jpgmysli-sw-jana-chr.pnghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgbugaj-hermetyzm.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgkrewzkrwijezusa.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgputek-1966-mroki-s.jpgfuld-krotka.jpgniwinski-mity-symbole.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgkissinger_dyplomacja.jpgbravo.jpgszrejter-mitologia.bmpewolucja-boga.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgstern-zlote-mysli.pngCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgmilczenie-1-2012.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgleksykon-re.jpgwiek-propagandy.jpgwzory-kultury-b.jpg40-piesni-r.pngency-archeo-z-s.jpgjero.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgbancroft-wspolczesni.pnganatomia hybrydy.jpgdogon-ya-gali.jpgznak-1994-2-465.jpegreligie-sw.jpgNarody dawnej.jpggirard-koziol.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgczarn-mwxxw.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgcamus-eseje.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgetyka-prot-weber.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pnglengauer-religijnosc.jpgniemcy500.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngLeeuw-fenomonologia.pngkaligula.jpgramadan-i-kurban.pngklucz-niebieski-k.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpggrabski-mieszko.jpgcyw-zyd.jpg100_filmow_Lis.jpg101-tore-murphy.jpgdynastia-piastow-ba.jpgislam-wnuk.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgpolskie-n.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegpales.jpgedda-lelewel-1828.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpego-duszy.jpgprzeglad-religioznawczy.pnglabuda-m.jpge-jastrzebowska.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpg1908-o-wolnosci.pngpascal-mysli.jpgdelitsh-babilon-i.jpgogarek-czoj.jpgreligierzymu.jpghis-euro.jpgodrodzenie-2000-44.pngsaggs.jpgheinemann-eunuchy.pngreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpeghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegmalinowski-zsdzikich.jpgkompendium-nauki-sk.jpgwilson-krwawiacy.pnghistorya-pow-h-3a.gifetnologia-religii-szyjewski.jpgIDEA-XIX-2007.pngHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgmitologia-l-tur.jpgmity-skandynawskie-ma.jpghis-b-w.jpgmegalomania-narodowa-by.pngburszta-asteriks.pngbutterwick.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgtajemnice-smim.jpgod-abrahama-do-ch.jpg100-punk-zap.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgmit-azteko1.jpgZycie-Buddy_1927.jpgtrevel-his-a.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13429884 odwiedzający

 493 odwiedzających online