Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53698 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
1908-o-wolnosci.pngMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngzarys-h-sz.jpgkartezjusz-roz.jpgtrevel-his-a.jpgIDEA-XIX-2007.pngputek-1966-mroki-s.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgency-archeo-z-s.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgbogowie-slowian-m.jpgeisenberg.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpghis-euro.jpgpolska_mieszka_i1.jpgstern-zlote-mysli.pnggirard-koziol.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgpascal-mysli.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpggraves-mity-gr.jpgpliniusz-h-n.jpegHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgkrewzkrwijezusa.jpgbancroft-wspolczesni.pngmilczenie-1-2012.jpg100-punk-zap.jpgtylak-bog.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpg100_filmow_Lis.jpglabuda-m.jpgklengel-his-sy.jpgbugaj-hermetyzm.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgswity-koszmar-haught.jpeghistoria-mali-tymowski.jpegkrotka-hi-islamu.pngo-duszy.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgprzeglad-religioznawczy.pngnieznane-arch-mis.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgheinemann-eunuchy.pngChiny-nowe.jpgbutterwick.jpgznak-1994-2-465.jpegbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgtocqueville.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngszrejter-mitologia.bmpogarek-czoj.jpgczarn-mwxxw.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgNAPISY--1994.jpgcyw-zyd.jpgamsterd-abc.jpgdelitsh-babilon-i.jpgupaniszady-ut.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegNarody dawnej.jpgburszta-asteriks.pngmity-skandynawskie-ma.jpgkompendium-nauki-sk.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpglengauer-religijnosc.jpggrabski-mieszko.jpgod-abrahama-do-ch.jpg40-piesni-r.pngreligie-sw.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgjero.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpghistoria-irlandii.jpgmit-azteko1.jpgestreicher-zarys.jpgetyka-prot-weber.jpgmegalomania-narodowa-by.pngCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgpolskie-n.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgdemony-r.jpegLeeuw-fenomonologia.pngwiek-propagandy.jpgwilson-krwawiacy.pngmeczenstwo_w_islamie.jpghinduizm_-k.jpgkultura-smierci-1.jpgtajemnice-smim.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpghistorya-pow-h-3a.gifd-bog-urojony.jpgniemcy500.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgmarkus-chrzesc.jpgislam-wnuk.jpgdogon-ya-gali.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngpales.jpghis-b-w.jpgklucz-niebieski-k.jpgkonstytucja-laidler.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgedda-lelewel-1828.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgin-god-we-trust.pnghis-p-k.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegmitologia-l-tur.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgnowe-ateny.jpgrozmowy-z-diablem.jpg101-tore-murphy.jpgcamus-eseje.jpgsaggs.jpgwzory-kultury-b.jpghaidit-prawy-umysl.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGkaligula.jpgswieci-nie-swieci.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpghall-heretycy.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegwatykan.jpgkissinger_dyplomacja.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpglisty-prof.jpgjoga-eliade.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgniwinski-mity-symbole.jpgwewior-wstepujac-w.jpgZycie-Buddy_1927.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgbravo.jpgprawo-koscielne-kat.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgap06.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgmagia-i-religia.jpgde-mello.jpgpolska-X-XI.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgfuld-krotka.jpgmysli-sw-jana-chr.pngramadan-i-kurban.pngilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgewolucja-boga.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgodrodzenie-2000-44.pngwatykan-zd.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgzli-papieze-c.jpgzbikowski-legendy.jpgerman-mity-s.jpgreligierzymu.jpgdynastia-piastow-ba.jpgleksykon-re.jpge-jastrzebowska.jpganatomia hybrydy.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpeg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13440918 odwiedzający

 350 odwiedzających online