Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53436 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
his-b-w.jpgap06.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgpolska_mieszka_i1.jpgpales.jpgklengel-his-sy.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgrozmowy-z-diablem.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgwiek-propagandy.jpg100-punk-zap.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgkartezjusz-roz.jpg1908-o-wolnosci.pngniemcy500.jpghaidit-prawy-umysl.jpgwatykan.jpg101-tore-murphy.jpgjoga-eliade.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegzbikowski-legendy.jpgNAPISY--1994.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgwzory-kultury-b.jpgniwinski-mity-symbole.jpgNarody dawnej.jpghistoria-mali-tymowski.jpegHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngetnologia-religii-szyjewski.jpgkrotka-hi-islamu.pngbravo.jpgprzeglad-religioznawczy.pngCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpglengauer-religijnosc.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgpascal-mysli.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgjero.jpgwilson-krwawiacy.pnghis-euro.jpggraves-mity-gr.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgodrodzenie-2000-44.pngwewior-wstepujac-w.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpghistoria-irlandii.jpg100_filmow_Lis.jpg40-piesni-r.pngHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgZycie-Buddy_1927.jpgklucz-niebieski-k.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgheinemann-eunuchy.pngrzeczpospolita_topolski.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgewolucja-boga.jpgtylak-bog.jpgburszta-asteriks.pngde-mello.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGmity-skandynawskie-ma.jpgLeeuw-fenomonologia.pngpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgkultura-smierci-1.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgleksykon-re.jpgmit-azteko1.jpgzli-papieze-c.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgin-god-we-trust.pngpsychoanaliza-i-religia.jpgIDEA-XIX-2007.pngmagia-i-religia.jpgmitologia-l-tur.jpgod-abrahama-do-ch.jpggirard-koziol.jpgeisenberg.jpgczarn-mwxxw.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgd-bog-urojony.jpghis-p-k.jpgstern-zlote-mysli.pngmalinowski-zsdzikich.jpgetyka-prot-weber.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgkaligula.jpgzarys-h-sz.jpgdogon-ya-gali.jpgChiny-nowe.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegswieci-nie-swieci.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgkonstytucja-laidler.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpganatomia hybrydy.jpglisty-prof.jpgcamus-eseje.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegmysli-sw-jana-chr.pngTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpego-duszy.jpgnowe-ateny.jpgfuld-krotka.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpggrabski-mieszko.jpgbogowie-slowian-m.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgamsterd-abc.jpgpolskie-n.jpgnieznane-arch-mis.jpgcyw-zyd.jpgdynastia-piastow-ba.jpgtocqueville.jpgbugaj-hermetyzm.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngbutterwick.jpgszrejter-mitologia.bmpreligie-sw.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpge-jastrzebowska.jpgdelitsh-babilon-i.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgpliniusz-h-n.jpegislam-wnuk.jpgkrewzkrwijezusa.jpgdemony-r.jpegswity-koszmar-haught.jpeghinduizm_-k.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgsaggs.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngkompendium-nauki-sk.jpgwatykan-zd.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgtrevel-his-a.jpgramadan-i-kurban.pngedda-lelewel-1828.jpgputek-1966-mroki-s.jpgestreicher-zarys.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgznak-1994-2-465.jpegdrioton-egipt-faraonow-2.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgreligierzymu.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegency-archeo-z-s.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgkissinger_dyplomacja.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpghall-heretycy.jpgerman-mity-s.jpgbancroft-wspolczesni.pnglabuda-m.jpgpolska-X-XI.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgprawo-koscielne-kat.jpgupaniszady-ut.jpgmarkus-chrzesc.jpgogarek-czoj.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgmegalomania-narodowa-by.pngSzalenstwo w rel-swiata.jpgmilczenie-1-2012.jpgtajemnice-smim.jpghistorya-pow-h-3a.gifilustrowany-slownik-terminow-lit.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13417754 odwiedzający

 511 odwiedzających online