Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 52495 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
stern-zlote-mysli.pngmilczenie-1-2012.jpgreligierzymu.jpgcyw-zyd.jpgo-duszy.jpgpales.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgmagia-i-religia.jpgewolucja-boga.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegmonarsze-sekrety-jankowski.jpegnieznane-arch-mis.jpgLeeuw-fenomonologia.pngzapomniane-n-strzelczyk.jpg100_filmow_Lis.jpgap06.jpgkaligula.jpgency-archeo-z-s.jpgbancroft-wspolczesni.png101-tore-murphy.jpgrozmowy-z-diablem.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgislam-wnuk.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgbutterwick.jpgetyka-prot-weber.jpgkartezjusz-roz.jpgdogon-ya-gali.jpgeisenberg.jpg100-punk-zap.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgmit-azteko1.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgklengel-his-sy.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgreligie-sw.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgerman-mity-s.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngczarn-mwxxw.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgjoga-eliade.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgramadan-i-kurban.pngswity-koszmar-haught.jpegHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpghis-euro.jpggrabski-mieszko.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgdelitsh-babilon-i.jpge-jastrzebowska.jpgmegalomania-narodowa-by.pngnowe-ateny.jpgputek-1966-mroki-s.jpgjero.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegpolskie-n.jpglengauer-religijnosc.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgpolska-X-XI.jpgwilson-krwawiacy.pngChiny-nowe.jpgestreicher-zarys.jpganatomia hybrydy.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgodrodzenie-2000-44.pngJasienica-slowianski rodowod-1961.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegprawo-wyznaniowe-2011.pngcamus-eseje.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgedda-lelewel-1828.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgkompendium-nauki-sk.jpgmarkus-chrzesc.jpgheinemann-eunuchy.pngCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngpilarczyk-literatura-zydowska.jpghistoria-irlandii.jpghaidit-prawy-umysl.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegpliniusz-h-n.jpegwatykan-zd.jpgZycie-Buddy_1927.jpgamsterd-abc.jpgniwinski-mity-symbole.jpghistoria-mali-tymowski.jpegwiek-propagandy.jpgtajemnice-smim.jpgswieci-nie-swieci.jpgdynastia-piastow-ba.jpgde-mello.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgNarody dawnej.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgkrewzkrwijezusa.jpgpascal-mysli.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgmalinowski-zsdzikich.jpghis-b-w.jpg40-piesni-r.pngbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpg1908-o-wolnosci.pngwewior-wstepujac-w.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpggraves-mity-gr.jpgklucz-niebieski-k.jpgtrevel-his-a.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgwatykan.jpgwzory-kultury-b.jpglisty-prof.jpgupaniszady-ut.jpgd-bog-urojony.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgprzeglad-religioznawczy.pngpsychoanaliza-i-religia.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgogarek-czoj.jpgprawo-koscielne-kat.jpgin-god-we-trust.pnglabuda-m.jpghinduizm_-k.jpghistorya-pow-h-3a.gifzli-papieze-c.jpgburszta-asteriks.pngkrotka-hi-islamu.pngzbikowski-legendy.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgod-abrahama-do-ch.jpgdemony-r.jpegsaggs.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGmysli-sw-jana-chr.pnggirard-koziol.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgIDEA-XIX-2007.pngczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgtocqueville.jpgszrejter-mitologia.bmpmitologia-l-tur.jpgznak-1994-2-465.jpegbogowie-slowian-m.jpgbravo.jpgkultura-smierci-1.jpgniemcy500.jpgbugaj-hermetyzm.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngtylak-bog.jpghis-p-k.jpgNAPISY--1994.jpgpolska_mieszka_i1.jpgkissinger_dyplomacja.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgleksykon-re.jpgzarys-h-sz.jpgkonstytucja-laidler.jpghall-heretycy.jpgfuld-krotka.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpeg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13331339 odwiedzający

 361 odwiedzających online