Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 54031 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
zbikowski-legendy.jpgczarn-mwxxw.jpgbutterwick.jpgramadan-i-kurban.pngjero.jpghis-euro.jpgmegalomania-narodowa-by.pngIDEA-XIX-2007.pngMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngdrioton-egipt-faraonow-2.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegrzeczpospolita_topolski.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgpales.jpgmitologia-l-tur.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpghistoria-irlandii.jpgpascal-mysli.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgprzeglad-religioznawczy.pngSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgeisenberg.jpgreligierzymu.jpghis-p-k.jpgNarody dawnej.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgbogowie-slowian-m.jpgjoga-eliade.jpg101-tore-murphy.jpgzli-papieze-c.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgap06.jpgd-bog-urojony.jpgmarkus-chrzesc.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgpolska-X-XI.jpg40-piesni-r.pngpsychoanaliza-i-religia.jpg1908-o-wolnosci.pngestreicher-zarys.jpglabuda-m.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgpolskie-n.jpgreligie-sw.jpgwatykan.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGbancroft-wspolczesni.pngkrewzkrwijezusa.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgpolska_mieszka_i1.jpghistoria-mali-tymowski.jpegency-archeo-z-s.jpgcyw-zyd.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgmagia-i-religia.jpgkrotka-hi-islamu.pngcamus-eseje.jpgkissinger_dyplomacja.jpgin-god-we-trust.pngogarek-czoj.jpgislam-wnuk.jpghistorya-pow-h-3a.giferman-mity-s.jpgZycie-Buddy_1927.jpgniwinski-mity-symbole.jpgbravo.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgfuld-krotka.jpgdemony-r.jpeghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgheinemann-eunuchy.pngpilarczyk-literatura-zydowska.jpgtrevel-his-a.jpgwilson-krwawiacy.pnggraves-mity-gr.jpgmilczenie-1-2012.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngjudyta-postac-b-granic.jpgleksykon-re.jpgburszta-asteriks.pngupaniszady-ut.jpgkultura-smierci-1.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgdogon-ya-gali.jpgniemcy500.jpgwzory-kultury-b.jpge-jastrzebowska.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpghis-b-w.jpgedda-lelewel-1828.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgde-mello.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegLeeuw-fenomonologia.pngwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpganatomia hybrydy.jpgNAPISY--1994.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegznak-1994-2-465.jpegrozmyslania-marek-a 1913.jpgmargul-mity-z-pieciu.pnghall-heretycy.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegpliniusz-h-n.jpeg100_filmow_Lis.jpglisty-prof.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgkompendium-nauki-sk.jpgkonstytucja-laidler.jpgklengel-his-sy.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpeg100-punk-zap.jpgdelitsh-babilon-i.jpgamsterd-abc.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgwewior-wstepujac-w.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgszrejter-mitologia.bmpwatykan-zd.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpglengauer-religijnosc.jpghaidit-prawy-umysl.jpgsaggs.jpgputek-1966-mroki-s.jpgbugaj-hermetyzm.jpgwiek-propagandy.jpgetyka-prot-weber.jpghinduizm_-k.jpgdynastia-piastow-ba.jpgewolucja-boga.jpgprawo-koscielne-kat.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgod-abrahama-do-ch.jpggrabski-mieszko.jpgswieci-nie-swieci.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgodrodzenie-2000-44.pngpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgrozmowy-z-diablem.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgtylak-bog.jpgklucz-niebieski-k.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgkartezjusz-roz.jpgnowe-ateny.jpgstern-zlote-mysli.pngkaligula.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgswity-koszmar-haught.jpegpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpggirard-koziol.jpgzarys-h-sz.jpgChiny-nowe.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegtocqueville.jpgtajemnice-smim.jpgmit-azteko1.jpgnieznane-arch-mis.jpgmysli-sw-jana-chr.pngo-duszy.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpeg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13467908 odwiedzający

 540 odwiedzających online