Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53929 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
historya-pow-h-3a.gifpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgrozmowy-z-diablem.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgedda-lelewel-1828.jpgmegalomania-narodowa-by.pngdynastia-piastow-ba.jpgwatykan-zd.jpgmalinowski-zsdzikich.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegbancroft-wspolczesni.pngkissinger_dyplomacja.jpgde-mello.jpgod-abrahama-do-ch.jpghall-heretycy.jpghaidit-prawy-umysl.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgtylak-bog.jpghis-euro.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegjero.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgpolska_mieszka_i1.jpgkartezjusz-roz.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgap06.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegtocqueville.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgniemcy500.jpgpliniusz-h-n.jpegewolucja-boga.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGZycie-Buddy_1927.jpgIDEA-XIX-2007.pngpilarczyk-literatura-zydowska.jpgnowe-ateny.jpgklucz-niebieski-k.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgstern-zlote-mysli.pngmieszko-I-strzelczyk-1992.jpg1908-o-wolnosci.pngwzory-kultury-b.jpgbogowie-slowian-m.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegkaligula.jpglisty-prof.jpgLeeuw-fenomonologia.pngdelitsh-babilon-i.jpgzbikowski-legendy.jpgmarkus-chrzesc.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpeganatomia hybrydy.jpgdemony-r.jpeg101-tore-murphy.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpggraves-mity-gr.jpgzli-papieze-c.jpgsaggs.jpgkonstytucja-laidler.jpgkrotka-hi-islamu.pngTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegswieci-nie-swieci.jpgreligierzymu.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pnggirard-koziol.jpgChiny-nowe.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgmagia-i-religia.jpgwewior-wstepujac-w.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgznak-1994-2-465.jpegsachs_muzyka-wswieciestar.jpgestreicher-zarys.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpego-duszy.jpgzarys-h-sz.jpgburszta-asteriks.pngputek-1966-mroki-s.jpgkrewzkrwijezusa.jpgerman-mity-s.jpgmilczenie-1-2012.jpglengauer-religijnosc.jpgczarn-mwxxw.jpgtajemnice-smim.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgdogon-ya-gali.jpgwiek-propagandy.jpgkompendium-nauki-sk.jpgupaniszady-ut.jpgreligie-sw.jpgamsterd-abc.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngd-bog-urojony.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngbutterwick.jpgbugaj-hermetyzm.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgszrejter-mitologia.bmpSzalenstwo w rel-swiata.jpglabuda-m.jpgkultura-smierci-1.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgency-archeo-z-s.jpgNAPISY--1994.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgogarek-czoj.jpgeisenberg.jpgfuld-krotka.jpgodrodzenie-2000-44.pngbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgjoga-eliade.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgmitologia-l-tur.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgtrevel-his-a.jpgprawo-koscielne-kat.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpghistoria-irlandii.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpg100_filmow_Lis.jpgpales.jpgmysli-sw-jana-chr.pngmonarsze-sekrety-jankowski.jpegpolskie-n.jpgwatykan.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpghistoria-mali-tymowski.jpegapokryfy-nowego-testamentu.jpgswity-koszmar-haught.jpegetyka-prot-weber.jpgNarody dawnej.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgprzeglad-religioznawczy.pngHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngramadan-i-kurban.pngcamus-eseje.jpggrabski-mieszko.jpghinduizm_-k.jpg100-punk-zap.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgnieznane-arch-mis.jpge-jastrzebowska.jpgcyw-zyd.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpghis-p-k.jpgislam-wnuk.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgheinemann-eunuchy.pnghis-b-w.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpg40-piesni-r.pngniwinski-mity-symbole.jpgwilson-krwawiacy.pngbravo.jpgmit-azteko1.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgklengel-his-sy.jpgpascal-mysli.jpgin-god-we-trust.pngleksykon-re.jpgpolska-X-XI.jpgjudyta-postac-b-granic.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13458175 odwiedzający

 359 odwiedzających online