Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53724 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
Leksykon_duchowosci_katolickiej.jpgetyka-prot-weber.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgdemony-r.jpegin-god-we-trust.pngapokryfy-nowego-testamentu.jpgreligierzymu.jpgislam-wnuk.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgtocqueville.jpgNAPISY--1994.jpgod-abrahama-do-ch.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgdelitsh-babilon-i.jpgkissinger_dyplomacja.jpgwilson-krwawiacy.pngerman-mity-s.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgjoga-eliade.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgogarek-czoj.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegewolucja-boga.jpgkrotka-hi-islamu.pnggrabski-mieszko.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgkompendium-nauki-sk.jpgbancroft-wspolczesni.pngwatykan.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgestreicher-zarys.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpglisty-prof.jpglengauer-religijnosc.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgChiny-nowe.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgnowe-ateny.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegeisenberg.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgczarn-mwxxw.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgbugaj-hermetyzm.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpghinduizm_-k.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgmit-azteko1.jpgtrevel-his-a.jpgputek-1966-mroki-s.jpgmysli-sw-jana-chr.pngpascal-mysli.jpgjero.jpgd-bog-urojony.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgklengel-his-sy.jpgpolska-X-XI.jpgszrejter-mitologia.bmphis-p-k.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegtajemnice-smim.jpgmagia-i-religia.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpeghistorya-pow-h-3a.gifod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgwzory-kultury-b.jpgswieci-nie-swieci.jpgdogon-ya-gali.jpgfuld-krotka.jpgpolskie-n.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgprawo-koscielne-kat.jpgkaligula.jpge-jastrzebowska.jpganatomia hybrydy.jpgheinemann-eunuchy.pngHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngreligie-sw.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngIDEA-XIX-2007.pngkonstytucja-laidler.jpgramadan-i-kurban.pngmalinowski-zsdzikich.jpgmilczenie-1-2012.jpgsaggs.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGZycie-Buddy_1927.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpghall-heretycy.jpgbravo.jpgLeeuw-fenomonologia.pngniemcy500.jpgmarkus-chrzesc.jpghaidit-prawy-umysl.jpgcyw-zyd.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgap06.jpgcamus-eseje.jpgpales.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpeglabuda-m.jpg1908-o-wolnosci.pngprzeglad-religioznawczy.pngMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgency-archeo-z-s.jpgstern-zlote-mysli.pngwewior-wstepujac-w.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpg100_filmow_Lis.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpeg101-tore-murphy.jpgwatykan-zd.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpg100-punk-zap.jpghis-b-w.jpgbutterwick.jpgo-duszy.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpghis-euro.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgburszta-asteriks.pngniwinski-mity-symbole.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngmegalomania-narodowa-by.pngrzeczpospolita_topolski.jpgNarody dawnej.jpgkrewzkrwijezusa.jpgtylak-bog.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgdynastia-piastow-ba.jpggraves-mity-gr.jpgmargul-mity-z-pieciu.pnghistoria-irlandii.jpgupaniszady-ut.jpgkultura-smierci-1.jpgkartezjusz-roz.jpgleksykon-re.jpgodrodzenie-2000-44.pngzli-papieze-c.jpgznak-1994-2-465.jpegedda-lelewel-1828.jpgswity-koszmar-haught.jpegdrioton-egipt-faraonow-2.jpgzbikowski-legendy.jpgwiek-propagandy.jpgzarys-h-sz.jpg40-piesni-r.pngamsterd-abc.jpgmitologia-l-tur.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegnor-davies-boze-igrzysko.jpgde-mello.jpgpolska_mieszka_i1.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgpliniusz-h-n.jpeghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgrozmowy-z-diablem.jpgbogowie-slowian-m.jpghistoria-mali-tymowski.jpegklucz-niebieski-k.jpggirard-koziol.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgnieznane-arch-mis.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13442121 odwiedzający

 342 odwiedzających online