Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 52526 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
swieci-nie-swieci.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegmalinowski-zsdzikich.jpgestreicher-zarys.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgwiek-propagandy.jpgodrodzenie-2000-44.png100-punk-zap.jpgmysli-sw-jana-chr.pngkrewzkrwijezusa.jpganatomia hybrydy.jpgwatykan-zd.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngmarkus-chrzesc.jpgheinemann-eunuchy.pngstern-zlote-mysli.pnghinduizm_-k.jpgNarody dawnej.jpgo-duszy.jpgwatykan.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngnieznane-arch-mis.jpgjoga-eliade.jpgrozmowy-z-diablem.jpglisty-prof.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGjero.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgcyw-zyd.jpgzli-papieze-c.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgamsterd-abc.jpgNAPISY--1994.jpghistoria-irlandii.jpgkonstytucja-laidler.jpgkartezjusz-roz.jpgIDEA-XIX-2007.pnggraves-mity-gr.jpggrabski-mieszko.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgerman-mity-s.jpgtylak-bog.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgogarek-czoj.jpgkompendium-nauki-sk.jpgputek-1966-mroki-s.jpgprzeglad-religioznawczy.pnghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgdogon-ya-gali.jpgbugaj-hermetyzm.jpgewolucja-boga.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgdynastia-piastow-ba.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgmaly-slownik-religiozna.jpg101-tore-murphy.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgpascal-mysli.jpgcamus-eseje.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegd-bog-urojony.jpghis-p-k.jpgkultura-smierci-1.jpgislam-wnuk.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgniwinski-mity-symbole.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgkissinger_dyplomacja.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegklengel-his-sy.jpgmitologia-l-tur.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegreligierzymu.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgbravo.jpgde-mello.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgpolska-X-XI.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgpolska_mieszka_i1.jpgbutterwick.jpgwewior-wstepujac-w.jpgznak-1994-2-465.jpegjudyta-postac-b-granic.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgency-archeo-z-s.jpglabuda-m.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgZycie-Buddy_1927.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgod-abrahama-do-ch.jpgmagia-i-religia.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgmegalomania-narodowa-by.pngdrioton-egipt-faraonow-2.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgklucz-niebieski-k.jpgbogowie-slowian-m.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgwilson-krwawiacy.pngdemony-r.jpeghis-b-w.jpgpliniusz-h-n.jpege-jastrzebowska.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpglengauer-religijnosc.jpgap06.jpggirard-koziol.jpgin-god-we-trust.pngprawo-koscielne-kat.jpgtrevel-his-a.jpgtocqueville.jpgczarn-mwxxw.jpgleksykon-re.jpgswity-koszmar-haught.jpegpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgLeeuw-fenomonologia.pnghaidit-prawy-umysl.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngnor-davies-boze-igrzysko.jpghistorya-pow-h-3a.gifpsychoanaliza-i-religia.jpgkaligula.jpghistoria-mali-tymowski.jpegtajemnice-smim.jpgetyka-prot-weber.jpg1908-o-wolnosci.pngwzory-kultury-b.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgeisenberg.jpgszrejter-mitologia.bmpniemcy500.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgdelitsh-babilon-i.jpg40-piesni-r.pngupaniszady-ut.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgkrotka-hi-islamu.pngreligie-sw.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegzarys-h-sz.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgChiny-nowe.jpgedda-lelewel-1828.jpgnowe-ateny.jpgburszta-asteriks.pngreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgmilczenie-1-2012.jpgzbikowski-legendy.jpgpales.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgmit-azteko1.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpg100_filmow_Lis.jpgrzeczpospolita_topolski.jpghis-euro.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegsaggs.jpgpolskie-n.jpgbancroft-wspolczesni.pngramadan-i-kurban.pngprawo-wyznaniowe-2011.pnghall-heretycy.jpgfuld-krotka.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13333535 odwiedzający

 333 odwiedzających online