Czy wiesz, ¿e...
* Dekorowanie domostwa ga³±zkami jemio³y podczas ¶wi±t chrze¶cijañskiego Bo¿ego Narodzenia ma zwi±zek z tradycjami "pogañskimi" – w staro¿ytnej Brytanii wierzono w magiczn± moc tej ro¶liny i u¿ywano jej do ochrony przed z³ymi mocami. W ¶redniowieczu ko¶ció³ zakazywa³ u¿ywania jemio³y do dekoracji ¶wi±tecznych.
* Do wody, w której k±pano dziecko, S³owianie zwykli wrzucaæ wêgielek. Mia³o to na celu odstraszenie z³ych mocy.
* Dzisiejsz± kontynuacj± s³owiañskiego kultu ognia jest katolickie ¶wiêto Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), kiedy to w ko¶cio³ach ¶wieci siê woskowe ¶wiece, a ka¿dy stara siê nie dopu¶ciæ do tego, ¿eby niesiona przez niego z ko¶cio³a do domu ¶wieca nie zgas³a. Panuje przekonanie, ¿e chroni± one przed uderzeniem pioruna, po¿arem i innymi nieszczê¶ciami.
* Gdyby¶my chcieli zebraæ s³owa, które w jêzyku polskim maj± w³asny pras³owiañski rodowód, to okaza³oby siê, ¿e z oko³o 30 tys. wyrazów, pozosta³oby tylko oko³o tysi±ca.
* Handel i wymiana towarów od zawsze odgrywa³y znaczn± rolê w kulturze S³owian. ¦wiadczyæ o tym mo¿e wyraz "targ" wspólny dla ca³ej s³owiañskiej grupy etnicznej i nale¿±cy do jej prajêzyka.
* Istnieje przes±d, ¿e drewna z drzewa w które uderzy³ piorun (Perun) nie mo¿na u¿ywaæ do budowy czegokolwiek; nadaje siê ono jednak do wyrobu instrumentów muzycznych.
* Krzy¿ dziesi±tki stuleci temu by³ ¶wiêtym znakiem solarnym, symbolem s³oñca, ognia, a tak¿e p³odno¶ci, o czym jednoznacznie ¶wiadcz± ustalenia historyków, potwierdzone odkryciami archeologów.
* Kwiat paproci, którego poszukiwano w noc Kupa³y, zwano niegdy¶ "Perunowym kwiatem"
* Malowanie jajek na Wielkanoc wywodzi siê z tradycji pogañskich i zwi±zane jest z rytua³ami odprawianymi podczas wiosennego zrównania dnia z noc±, podczas którego obchodzono tzw. Jare ¦wiêto. Ko¶ció³ a¿ do XII wieku zabrania³ malowania jajek, traktuj±c ten zwyczaj jako pogañski.
* Na ziemiach polskich znajduj± siê dziesi±tki miejscowo¶ci, których nazwy pochodz± od imion bóstw i demonów ze s³owiañskiego panteonu. Przyk³ady podane s± tutaj.
* Niedziela - uznawana za typowo chrze¶cijañski dzieñ ¶wiêty - nie by³a bynajmniej ustanowiona na pami±tkê zmartwychwstania Chrystusa i ma rodowód solarny. Jest to obchodzony od zamierzch³ej staro¿ytno¶ci dzieñ s³oñca, który wprowadzi³ do chrze¶cijañstwa na mocy wydanego przez siebie edyktu, cesarz Konstantyn Wielki w roku 321 po Chrystusie.
* Obecnie istnieje w Europie 12 jêzyków s³owiañskich: bu³garski, macedoñski, serbsko-chorwacki, s³oweñski, rosyjski, bia³oruski, ukraiñski, dolno- i górno³u¿ycki, czeski, s³owacki i polski.
* O³tarze w wiêkszo¶ci chrze¶cijañskich ko¶cio³ów usytuowane s± na wschodnich stronach budynków - wywodzi siê to z kultu s³oñca. Dawni S³owianie zwykli k³aniaæ siê wschodz±cemu s³oñcu i oddawaæ mu cze¶æ.
* Pochodzenie symboli przypisanych ¶wiêtu Wielkiej Nocy jest bardzo ró¿norakie - judejskiemu barankowi towarzyszy jajko, s³owiañski symbol ¿ycia i p³odno¶ci; "palma", która tylko nazwê zawdziêcza chrze¶cijañstwu, a tak naprawdê jest pozosta³o¶ci± po staros³owiañskim kulcie drzew; oraz zaj±c, nieod³±czny towarzysz Ostary, germañskiej bogini p³odno¶ci.
* Po¶ród innych amuletów S³owianie nosili na szyjach miniaturowe toporki.
* Powszechne w¶ród pogañskich mieszkañców Europy oddawanie czci drzewom zachowa³o siê po ich przej¶ciu na chrze¶cijañstwo pod postaci± zwyczajów polegaj±cych na dekorowaniu domu i obej¶cia zielonymi ga³±zkami (dla odstraszenia z³ych mocy) oraz przygotowywaniu drzewka dla ptaków – st±d wziê³a siê tradycja przystrajania "bo¿onarodzeniowej" choinki.
* Pras³owiañski nowy rok rozpoczyna³ siê w czasie zimowo - wiosennego przesilenia s³onecznego.
* Prastary zwyczaj stawiania snopa i ¶cielenia s³omy na stole pod nakryciem, maj±cy zapewniæ urodzaj w nadchodz±cym roku, wywodzi siê z rozpowszechnionego niegdy¶ w Europie kultu agrarnego. Z czasem nadano mu chrze¶cijañsk± interpretacjê – snopy zbo¿a mia³y przywodziæ na my¶l stajenkê w Betlejem, miejsce narodzin Jezusa.
* Rzucanie w nowo¿eñców ry¿em "na szczê¶cie" ma zwi±zek ze staros³owiañskim zwyczajem – obsypywanie ziarnem mia³o zapewniæ p³odno¶æ i obfite zbiory.
* S³owianie jako pierwsi zaczêli chmieliæ piwo. Znaleziska archeologiczne ¶wiadcz±, ¿e na obszarze odpowiadaj±cym dzisiejszej Polsce piwo by³o wytwarzane od zarania dziejów. S³owiañskie piwo by³o lekkie, musuj±ce, zielonkawe i wyrabiane pocz±tkowo z drobno zmielonej pszenicy.
* S³owianie nie gasili ognia powsta³ego na skutek uderzenia pioruna, uwa¿aj±c to za ¶wiêtokradztwo. Ogniowi pochodz±cemu z nieba pozwalano strawiæ ca³y dobytek.
* S³owiañski kult dêbu, jako rzekomego siedliska mocy diabelskiej, wraz z nadej¶ciem epoki chrze¶cijañstwa by³ usilnie zwalczany przez ko¶ció³ - ¶wiête drzewa i gaje ¶cinano pod nadzorem misjonarzy.
* Sowa - wyraz ten jest pras³owem, jednego znaczenia u wszystkich S³owian, i znaczy tyle co zowa, czyli ptak zowi±cy, przyzywaj±cy - co z kolei dobrze oddaje polskie s³owo "pójd¼ka".
* Swastyka - krzy¿ gamma - by³a pierwotnie znakiem ognia i s³oñca (czczonych miêdzy innymi przez plemiona s³owiañskie).
* Tajemnicza Ksiêga Welesa to niezwyk³y dokument spisany na drewnianych deseczkach w co najmniej trzech dialektach s³owiañskich, opiewaj±cy dzieje tego ludu od VII do IX wieku. Nazwa Ksiêgi pochodzi od odwo³ania do boga Welesa, zawartego na pierwszej tabliczce. Dokument znalaz³ w 1919 roku porucznik Bia³ej Armii Fiodor Arturowicz Izenbek na terenie jednego z maj±tków w okolicach Charkowa. Porucznik ukrad³ go, a po zwyciêstwie rewolucji bolszewickiej wywióz³ za granicê. W 1923 roku bezskutecznie próbowa³ sprzedaæ Ksiêgê Welesa belgradzkiemu muzeum. Dwa lata pó¼niej wyjecha³ do Brukseli, gdzie o tabliczkach dowiedzia³ siê rosyjski uczony Jurij Mirolubow, który przeprowadzi³ pierwsze naukowe badania deseczek. Odrestaurowa³ czê¶ciowo spróchnia³y drewniany dokument oraz – z b³êdami – przepisa³ wiêkszo¶æ tekstów, nie odszyfrowuj±c jednak ich znaczenia. Z notatek naukowca wynika³o, ¿e wszystkie tabliczki by³y tej samej wielko¶ci: 38 cm x 22 cm i grubo¶ci oko³o 5 mm, o nierównych krawêdziach, z otworami do mocowania rzemienia. Napisy wykonano ostrym przedmiotem, a nastêpnie pokryto jakim¶ rodzajem lakieru. Wzd³u¿ ka¿dej narysowane by³y linie, miêdzy które zosta³ wpisany tekst. Niestety, nigdy nie dowiemy siê czy Ksiêga Welesa by³a autentyczna, poniewa¿ jej orygina³ zagin±³ podczas II wojny ¶wiatowej - nie mo¿na wiêc zbadaæ drewna, na którym by³a spisana.
* Topory, zwi±zane z Perunem i posiadaj±ce magiczn± moc, staro¿ytni S³owianie zwykli wk³adaæ pod ³o¿a rodz±cych kobiet, co mia³o zapewniæ przyj¶cie na ¶wiat zdrowego dziecka.
* Tradycja skakania przez ogieñ w Noc Kupa³y (dzi¶ ¶w. Jana) pochodzi równie¿ z czasów przedchrze¶cijañskich. S³owianie traktowali ogieñ z ogromn± czci± i szacunkiem - skakanie przezeñ mia³o chroniæ, uzdrawiaæ i oczyszczaæ.
* Uderzenie pioruna podczas pierwszej wiosennej burzy postrzegane by³o jako akt mi³osny Peruna z ziemi±.
* Wampir to s³owo pochodz±ce z jêzyka pras³owiañskiego - z jêzyków s³owiañskich rozpowszechni³o siê w Europie, a potem na ¶wiecie. U S³owian wiara w wampiry siêga co najmniej IV wieku naszej ery.
* U S³owian nie istnia³y pocz±tkowo struktury w³adzy oparte na dominacji. Ludy s³owiañskie ¿y³y w pe³nej demokracji, je¶li nie w anarchii. ¦wiadczy o tym miêdzy innymi brak rodzimych s³ów s³owiañskich oznaczaj±cych w³adców - "ksi±¿ê" i "w³adca" to zapo¿yczenia gockie, "pan" od Awarów, "król" od imienia s³awnego w³adcy Franków.
* Wed³ug wierzeñ wodniki i topielice uwa¿ali ksiê¿yc za swojego boga i zwali go Trzyszcz - B³yszcz.
* Zawi±zywanie czerwonej wst±¿eczki na szczebelku ³ó¿eczka niemowlêcia "na szczê¶cie" to nic innego, jak tylko próba uchronienia malucha przed porwaniem przez dziwo¿onê, zwan± inaczej mamun±.
* Zwyczaj podawania 12 potraw na stole wigilijnym bierze swój pocz±tek w obrzêdach przedchrze¶cijañskich, polegaj±cych na sk³adaniu podziêkowania bóstwom za wszystko to, czym obdarzy³y gospodarzy przez 12 miesiêcy roku.
¼ród³o:http://slowianie.republika.pl/ciekawostki.htm
© 2004-2011 
==>> WPROWADZENIE
Wersja do druku
Góra