Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53440 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
40-piesni-r.pngpsychoanaliza-i-religia.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgmit-azteko1.jpgnowe-ateny.jpganatomia hybrydy.jpgkrewzkrwijezusa.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpggirard-koziol.jpgmysli-sw-jana-chr.pngjero.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegdemony-r.jpegpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGjoga-eliade.jpgpales.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgzbikowski-legendy.jpgkultura-smierci-1.jpgamsterd-abc.jpgkompendium-nauki-sk.jpgputek-1966-mroki-s.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpghall-heretycy.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegbabilonskie-zaklecia.jpgdelitsh-babilon-i.jpgedda-lelewel-1828.jpgtajemnice-smim.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpghistoria-mali-tymowski.jpeghistoria-kosciola-2-600-1500.jpeggrabski-mieszko.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgszrejter-mitologia.bmpcyw-zyd.jpgmarkus-chrzesc.jpgtylak-bog.jpgpliniusz-h-n.jpegstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgin-god-we-trust.pnghistoria-irlandii.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgwatykan-zd.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpghaidit-prawy-umysl.jpgpolska-X-XI.jpg101-tore-murphy.jpgsaggs.jpgap06.jpgpolskie-n.jpgmagia-i-religia.jpgo-duszy.jpgtrevel-his-a.jpgNarody dawnej.jpgpascal-mysli.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngczarn-mwxxw.jpgmegalomania-narodowa-by.pngency-archeo-z-s.jpgbugaj-hermetyzm.jpgogarek-czoj.jpgleksykon-re.jpgmilczenie-1-2012.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpg100_filmow_Lis.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgzarys-h-sz.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgprzeglad-religioznawczy.pngstern-zlote-mysli.pnggraves-mity-gr.jpgburszta-asteriks.pngprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegswieci-nie-swieci.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgwzory-kultury-b.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgdynastia-piastow-ba.jpgislam-wnuk.jpgcamus-eseje.jpgZycie-Buddy_1927.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgkrotka-hi-islamu.pngpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgreligierzymu.jpgpolska_mieszka_i1.jpgd-bog-urojony.jpgwilson-krwawiacy.pngramadan-i-kurban.pngbutterwick.jpgeisenberg.jpglisty-prof.jpgkissinger_dyplomacja.jpgkonstytucja-laidler.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpghis-b-w.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgChiny-nowe.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgdogon-ya-gali.jpgbancroft-wspolczesni.pngSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegkaligula.jpghis-euro.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpg1908-o-wolnosci.pngetnologia-religii-szyjewski.jpgNAPISY--1994.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgniwinski-mity-symbole.jpgewolucja-boga.jpgkartezjusz-roz.jpge-jastrzebowska.jpgod-abrahama-do-ch.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgIDEA-XIX-2007.pngbravo.jpgniemcy500.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgupaniszady-ut.jpgklucz-niebieski-k.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngodrodzenie-2000-44.pngprawo-koscielne-kat.jpg100-punk-zap.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpghistorya-pow-h-3a.giflabuda-m.jpgestreicher-zarys.jpgklengel-his-sy.jpgfuld-krotka.jpgheinemann-eunuchy.pngtocqueville.jpgwatykan.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgmitologia-l-tur.jpgswity-koszmar-haught.jpeghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgznak-1994-2-465.jpeghinduizm_-k.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegzli-papieze-c.jpgerman-mity-s.jpgwiek-propagandy.jpglengauer-religijnosc.jpgrozmowy-z-diablem.jpgbogowie-slowian-m.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgnieznane-arch-mis.jpgetyka-prot-weber.jpgwewior-wstepujac-w.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgLeeuw-fenomonologia.pngreligie-sw.jpgde-mello.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pnghis-p-k.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13418175 odwiedzający

 481 odwiedzających online