Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 52495 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
kompendium-nauki-sk.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpeghistorya-pow-h-3a.gifpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGkrewzkrwijezusa.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgogarek-czoj.jpgdelitsh-babilon-i.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgputek-1966-mroki-s.jpgkrotka-hi-islamu.pnghinduizm_-k.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngmysli-sw-jana-chr.pngpascal-mysli.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgcyw-zyd.jpgpolskie-n.jpglabuda-m.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgkultura-smierci-1.jpgpolska_mieszka_i1.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpghis-euro.jpggirard-koziol.jpgbugaj-hermetyzm.jpg100_filmow_Lis.jpghis-p-k.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgniemcy500.jpglisty-prof.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgzarys-h-sz.jpggrabski-mieszko.jpgfuld-krotka.jpgrozmowy-z-diablem.jpgkonstytucja-laidler.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpggraves-mity-gr.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgklucz-niebieski-k.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpg40-piesni-r.pngkissinger_dyplomacja.jpgbogowie-slowian-m.jpgestreicher-zarys.jpgLeeuw-fenomonologia.pngedda-lelewel-1828.jpghistoria-irlandii.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgpliniusz-h-n.jpegcamus-eseje.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpghistoria-mali-tymowski.jpege-jastrzebowska.jpgeisenberg.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngniwinski-mity-symbole.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgmarkus-chrzesc.jpgIDEA-XIX-2007.pngczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgmitologia-l-tur.jpgzbikowski-legendy.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpeghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgkartezjusz-roz.jpgamsterd-abc.jpgetyka-prot-weber.jpgpales.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegbancroft-wspolczesni.pnghis-b-w.jpgap06.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegzli-papieze-c.jpglengauer-religijnosc.jpgszrejter-mitologia.bmpnowe-ateny.jpgod-abrahama-do-ch.jpgodrodzenie-2000-44.pngprawo-koscielne-kat.jpgczarn-mwxxw.jpgreligierzymu.jpgNAPISY--1994.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgtajemnice-smim.jpgsaggs.jpgnieznane-arch-mis.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgreligie-sw.jpgjero.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgbravo.jpghall-heretycy.jpgupaniszady-ut.jpgklengel-his-sy.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpg1908-o-wolnosci.pngprawo-wyznaniowe-2011.pngwzory-kultury-b.jpgChiny-nowe.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgramadan-i-kurban.pngmeczenstwo_w_islamie.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpeg101-tore-murphy.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngslowianie-mitologie-swiata.jpgjoga-eliade.jpganatomia hybrydy.jpgwiek-propagandy.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgwatykan-zd.jpgdynastia-piastow-ba.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgbutterwick.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegislam-wnuk.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgmit-azteko1.jpgwewior-wstepujac-w.jpgd-bog-urojony.jpgprzeglad-religioznawczy.pngSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgstern-zlote-mysli.pngNarody dawnej.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgmegalomania-narodowa-by.pngZycie-Buddy_1927.jpgpolska-X-XI.jpgwatykan.jpgo-duszy.jpg100-punk-zap.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegerman-mity-s.jpgleksykon-re.jpgswieci-nie-swieci.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgkaligula.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgdogon-ya-gali.jpgdemony-r.jpeghaidit-prawy-umysl.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgtylak-bog.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgtocqueville.jpgde-mello.jpgheinemann-eunuchy.pngbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgburszta-asteriks.pngmity-skandynawskie-ma.jpgmilczenie-1-2012.jpgewolucja-boga.jpgtrevel-his-a.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgznak-1994-2-465.jpegin-god-we-trust.pngmagia-i-religia.jpgency-archeo-z-s.jpgswity-koszmar-haught.jpegwilson-krwawiacy.pngprzeglad-historyczny-87-1996.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13331367 odwiedzający

 362 odwiedzających online