Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 53698 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
his-euro.jpge-jastrzebowska.jpgheinemann-eunuchy.pngtrevel-his-a.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngbogowie-slowian-m.jpgniemcy500.jpgklengel-his-sy.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpg100-punk-zap.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngmalinowski-zsdzikich.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgkrewzkrwijezusa.jpgramadan-i-kurban.pngCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgdemony-r.jpeglisty-prof.jpgsaggs.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegency-archeo-z-s.jpgpales.jpgznak-1994-2-465.jpegburszta-asteriks.pngjero.jpgNarody dawnej.jpghis-b-w.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpghaidit-prawy-umysl.jpgwilson-krwawiacy.pngJasienica-slowianski rodowod-1961.jpg100_filmow_Lis.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgpliniusz-h-n.jpegeisenberg.jpgtocqueville.jpghistoria-wenecji_norwich.jpeganatomia hybrydy.jpgreligie-sw.jpgleksykon-re.jpglabuda-m.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgcamus-eseje.jpgetyka-prot-weber.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgkartezjusz-roz.jpgmarkus-chrzesc.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgswity-koszmar-haught.jpegwewior-wstepujac-w.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgmit-azteko1.jpgmitologia-l-tur.jpgreligierzymu.jpgmagia-i-religia.jpgwzory-kultury-b.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpghistoria-irlandii.jpgd-bog-urojony.jpghis-p-k.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgnieznane-arch-mis.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgswieci-nie-swieci.jpgnowe-ateny.jpghistoria-mali-tymowski.jpegMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGkonstytucja-laidler.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpg101-tore-murphy.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngpascal-mysli.jpgtylak-bog.jpgprzeglad-religioznawczy.pngniwinski-mity-symbole.jpgfuld-krotka.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgkompendium-nauki-sk.jpgerman-mity-s.jpg40-piesni-r.pngCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgwiek-propagandy.jpgzbikowski-legendy.jpgamsterd-abc.jpgLeeuw-fenomonologia.pngap06.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgkultura-smierci-1.jpg1908-o-wolnosci.pngMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgbugaj-hermetyzm.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpglengauer-religijnosc.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgklucz-niebieski-k.jpghall-heretycy.jpggraves-mity-gr.jpgZycie-Buddy_1927.jpgczarn-mwxxw.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgbutterwick.jpgzarys-h-sz.jpgpolska-X-XI.jpgmysli-sw-jana-chr.pngpolska_mieszka_i1.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpeggirard-koziol.jpgin-god-we-trust.pnghistorya-pow-h-3a.gifogarek-czoj.jpgmargul-mity-z-pieciu.pnghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegde-mello.jpgislam-wnuk.jpgwatykan.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgkaligula.jpggrabski-mieszko.jpgedda-lelewel-1828.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgestreicher-zarys.jpgcyw-zyd.jpgszrejter-mitologia.bmpo-duszy.jpghinduizm_-k.jpgpolskie-n.jpgprawo-koscielne-kat.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegzli-papieze-c.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgkrotka-hi-islamu.pngod-abrahama-do-ch.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgjoga-eliade.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgupaniszady-ut.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgIDEA-XIX-2007.pngputek-1966-mroki-s.jpgbravo.jpgtajemnice-smim.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgChiny-nowe.jpgdynastia-piastow-ba.jpgrozmowy-z-diablem.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgewolucja-boga.jpgNAPISY--1994.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpgdogon-ya-gali.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgbancroft-wspolczesni.pngwatykan-zd.jpgmilczenie-1-2012.jpgkissinger_dyplomacja.jpgodrodzenie-2000-44.pngmegalomania-narodowa-by.pngdelitsh-babilon-i.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgstern-zlote-mysli.png
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13440920 odwiedzający

 346 odwiedzających online