Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 52499 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
kompendium-nauki-sk.jpgrozmowy-z-diablem.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgkonstytucja-laidler.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegbogowie-slowian-m.jpgbravo.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgcyw-zyd.jpgency-archeo-z-s.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpeg100_filmow_Lis.jpgpascal-mysli.jpgreligierzymu.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgIDEA-XIX-2007.pngislam-wnuk.jpgChiny-nowe.jpgpolska_mieszka_i1.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpganatomia hybrydy.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpeghyperborea-religia-grekow-gebura.jpghis-b-w.jpgdogon-ya-gali.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgogarek-czoj.jpgstern-zlote-mysli.pngMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgwiek-propagandy.jpgniemcy500.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgmysli-sw-jana-chr.pngap06.jpgin-god-we-trust.pngpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGedda-lelewel-1828.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpg40-piesni-r.pngkultura-smierci-1.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegmagia-i-religia.jpgklucz-niebieski-k.jpgczarn-mwxxw.jpghistorya-pow-h-3a.gifjoga-eliade.jpgdelitsh-babilon-i.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegrozmyslania-marek-a 1913.jpgdynastia-piastow-ba.jpgprawo-wyznaniowe-2011.png101-tore-murphy.jpglabuda-m.jpgbugaj-hermetyzm.jpgde-mello.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgswieci-nie-swieci.jpgerman-mity-s.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgszrejter-mitologia.bmpprzeglad-religioznawczy.pngilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgZycie-Buddy_1927.jpgetyka-prot-weber.jpgwatykan-zd.jpgo-duszy.jpgkrotka-hi-islamu.pngpolskie-n.jpgmit-azteko1.jpggirard-koziol.jpgkrewzkrwijezusa.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpghis-euro.jpgupaniszady-ut.jpghistoria-mali-tymowski.jpegSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngchrzescjianstwo-rusi-k.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgewolucja-boga.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgklengel-his-sy.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgLeeuw-fenomonologia.pnghall-heretycy.jpghis-p-k.jpgsaggs.jpgpliniusz-h-n.jpegburszta-asteriks.pngwewior-wstepujac-w.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgdemony-r.jpegwilson-krwawiacy.png1908-o-wolnosci.pnggrabski-mieszko.jpgznak-1994-2-465.jpegleksykon-re.jpgkaligula.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngbancroft-wspolczesni.pngmitologia-l-tur.jpgprawo-koscielne-kat.jpgNAPISY--1994.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgmegalomania-narodowa-by.pngtylak-bog.jpgd-bog-urojony.jpgestreicher-zarys.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgkissinger_dyplomacja.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgeisenberg.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgamsterd-abc.jpgtocqueville.jpg100-punk-zap.jpglisty-prof.jpgNarody dawnej.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgzarys-h-sz.jpgzli-papieze-c.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegpilarczyk-literatura-zydowska.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpglengauer-religijnosc.jpgmilczenie-1-2012.jpgtrevel-his-a.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgnowe-ateny.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgniwinski-mity-symbole.jpghistoria-irlandii.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgreligie-sw.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgodrodzenie-2000-44.pngkartezjusz-roz.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgputek-1966-mroki-s.jpgzbikowski-legendy.jpgod-abrahama-do-ch.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgtajemnice-smim.jpgmargul-mity-z-pieciu.pnghaidit-prawy-umysl.jpgmarkus-chrzesc.jpgcamus-eseje.jpgnieznane-arch-mis.jpgbutterwick.jpgpales.jpgheinemann-eunuchy.pngMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgwzory-kultury-b.jpgramadan-i-kurban.pngswity-koszmar-haught.jpegjero.jpggraves-mity-gr.jpgpolska-X-XI.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpege-jastrzebowska.jpgfuld-krotka.jpgwatykan.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpghinduizm_-k.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13331770 odwiedzający

 383 odwiedzających online