Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 52572 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
anatomia hybrydy.jpgtocqueville.jpggirard-koziol.jpgd-bog-urojony.jpgkrotka-hi-islamu.pngkrewzkrwijezusa.jpgczarn-mwxxw.jpgnieznane-arch-mis.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgodrodzenie-2000-44.png100-punk-zap.jpgjoga-eliade.jpglisty-prof.jpgdelitsh-babilon-i.jpgdemony-r.jpegpolska-X-XI.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgwatykan-zd.jpgkompendium-nauki-sk.jpgIDEA-XIX-2007.pngmaly-slownik-religiozna.jpgbancroft-wspolczesni.pnghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegislam-wnuk.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgNarody dawnej.jpgmitologia-l-tur.jpgmegalomania-narodowa-by.pnghistorya-pow-h-3a.gifchrzescjianstwo-rusi-k.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgswieci-nie-swieci.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngChiny-nowe.jpgkonstytucja-laidler.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegogarek-czoj.jpgupaniszady-ut.jpghistoria-irlandii.jpgkultura-smierci-1.jpgbravo.jpghis-p-k.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpggrabski-mieszko.jpgtrevel-his-a.jpgamsterd-abc.jpgprzeglad-religioznawczy.pngjudyta-postac-b-granic.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgwzory-kultury-b.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgin-god-we-trust.pngMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgprawo-koscielne-kat.jpgkaligula.jpg1908-o-wolnosci.pnghis-euro.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegreligierzymu.jpg40-piesni-r.pngburszta-asteriks.pngmeczenstwo_w_islamie.jpge-jastrzebowska.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgpolskie-n.jpgpascal-mysli.jpgfuld-krotka.jpgnowe-ateny.jpgbugaj-hermetyzm.jpgpolska_mieszka_i1.jpgestreicher-zarys.jpgwatykan.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpg101-tore-murphy.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgmagia-i-religia.jpghinduizm_-k.jpgwewior-wstepujac-w.jpghistoria-mali-tymowski.jpegtajemnice-smim.jpgzli-papieze-c.jpgputek-1966-mroki-s.jpgcyw-zyd.jpghaidit-prawy-umysl.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgo-duszy.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgmit-azteko1.jpgcamus-eseje.jpgswity-koszmar-haught.jpegod-abrahama-do-ch.jpgreligie-sw.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegSzalenstwo w rel-swiata.jpgpliniusz-h-n.jpegsaggs.jpgrozmowy-z-diablem.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgpales.jpgZycie-Buddy_1927.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngeisenberg.jpgniemcy500.jpgkissinger_dyplomacja.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgstern-zlote-mysli.pngklengel-his-sy.jpgNAPISY--1994.jpgbogowie-slowian-m.jpgmarkus-chrzesc.jpgznak-1994-2-465.jpegapokryfy-nowego-testamentu.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgerman-mity-s.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpghis-b-w.jpgedda-lelewel-1828.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.png100_filmow_Lis.jpgbutterwick.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngewolucja-boga.jpgmity-skandynawskie-ma.jpglengauer-religijnosc.jpghall-heretycy.jpggraves-mity-gr.jpgramadan-i-kurban.pngTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegdrioton-egipt-faraonow-2.jpgency-archeo-z-s.jpgszrejter-mitologia.bmpklucz-niebieski-k.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgniwinski-mity-symbole.jpgleksykon-re.jpgwiek-propagandy.jpgheinemann-eunuchy.pngmysli-sw-jana-chr.pngdogon-ya-gali.jpgjero.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgde-mello.jpglabuda-m.jpgdynastia-piastow-ba.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgmilczenie-1-2012.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgtylak-bog.jpgLeeuw-fenomonologia.pngmonarsze-sekrety-jankowski.jpegbabilonskie-zaklecia.jpgetyka-prot-weber.jpgzbikowski-legendy.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegwilson-krwawiacy.pngzarys-h-sz.jpgkartezjusz-roz.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgap06.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13336236 odwiedzający

 364 odwiedzających online