Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 54045 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
kartezjusz-roz.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpgtajemnice-smim.jpgZycie-Buddy_1927.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpeghinduizm_-k.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegklucz-niebieski-k.jpgwatykan-zd.jpg1908-o-wolnosci.pngerman-mity-s.jpgpales.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgreligie-sw.jpglabuda-m.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgprawo-koscielne-kat.jpgniemcy500.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgjoga-eliade.jpglisty-prof.jpgod-abrahama-do-ch.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngpolska_mieszka_i1.jpgamsterd-abc.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgsaggs.jpgtocqueville.jpgo-duszy.jpgjero.jpghistorya-pow-h-3a.gifstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgniwinski-mity-symbole.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgtrevel-his-a.jpgswity-koszmar-haught.jpegwzory-kultury-b.jpgputek-1966-mroki-s.jpgnieznane-arch-mis.jpgdogon-ya-gali.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgdelitsh-babilon-i.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgupaniszady-ut.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpeggraves-mity-gr.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpgmitologia-l-tur.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgheinemann-eunuchy.pngbutterwick.jpglengauer-religijnosc.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgislam-wnuk.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegcyw-zyd.jpghistoria-wenecji_norwich.jpeg100-punk-zap.jpghall-heretycy.jpgd-bog-urojony.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgwewior-wstepujac-w.jpgIDEA-XIX-2007.pngpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgkaligula.jpgbancroft-wspolczesni.pngmaly-slownik-religiozna.jpgpascal-mysli.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgLeeuw-fenomonologia.pngde-mello.jpgNAPISY--1994.jpgmilczenie-1-2012.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegChiny-nowe.jpgpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgprzeglad-religioznawczy.pnganatomia hybrydy.jpghistoria-mali-tymowski.jpegprawo-wyznaniowe-2011.pngpliniusz-h-n.jpeghaidit-prawy-umysl.jpgswieci-nie-swieci.jpgczarn-mwxxw.jpgleksykon-re.jpgogarek-czoj.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgklengel-his-sy.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgeisenberg.jpgfuld-krotka.jpgreligierzymu.jpgpolskie-n.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgbogowie-slowian-m.jpgap06.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgNarody dawnej.jpgwiek-propagandy.jpgodrodzenie-2000-44.pngburszta-asteriks.pnghis-b-w.jpgwatykan.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgszrejter-mitologia.bmpznak-1994-2-465.jpegkultura-smierci-1.jpgrozmowy-z-diablem.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgmysli-sw-jana-chr.pngbravo.jpgkompendium-nauki-sk.jpgedda-lelewel-1828.jpgstern-zlote-mysli.pngHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngtylak-bog.jpgmagia-i-religia.jpgkrewzkrwijezusa.jpgmegalomania-narodowa-by.pngchrzescjianstwo-rusi-k.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpg100_filmow_Lis.jpgetyka-prot-weber.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgzarys-h-sz.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgkrotka-hi-islamu.pngkonstytucja-laidler.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpggirard-koziol.jpghis-p-k.jpgewolucja-boga.jpghis-euro.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgmit-azteko1.jpgramadan-i-kurban.pngdynastia-piastow-ba.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgkissinger_dyplomacja.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgnowe-ateny.jpghistoria-irlandii.jpgpolska-X-XI.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpgestreicher-zarys.jpgdemony-r.jpegin-god-we-trust.pngpsychoanaliza-i-religia.jpg40-piesni-r.pngency-archeo-z-s.jpgwilson-krwawiacy.pngzli-papieze-c.jpgbugaj-hermetyzm.jpgmarkus-chrzesc.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpg101-tore-murphy.jpgzbikowski-legendy.jpgcamus-eseje.jpggrabski-mieszko.jpge-jastrzebowska.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13468517 odwiedzający

 87 odwiedzających online