Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 51092 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
de-mello.jpgswity-koszmar-haught.jpegNarody dawnej.jpghistoria-wenecji_norwich.jpegogarek-czoj.jpgreligie-sw.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpghaidit-prawy-umysl.jpgwilson-krwawiacy.pngerman-mity-s.jpgd-bog-urojony.jpgkultura-smierci-1.jpgdogon-ya-gali.jpgbravo.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgzbikowski-legendy.jpgniemcy500.jpgpascal-mysli.jpgkrewzkrwijezusa.jpggraves-mity-gr.jpgu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgjero.jpgnowe-ateny.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpgstern-zlote-mysli.pngwatykan-zd.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpg100_filmow_Lis.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgedda-lelewel-1828.jpgsaggs.jpgwiek-propagandy.jpgpolska-X-XI.jpgfuld-krotka.jpgsachs_muzyka-wswieciestar.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgamsterd-abc.jpgczarn-mwxxw.jpg100-punk-zap.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpgtajemnice-smim.jpgrzeczpospolita_topolski.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgZycie-Buddy_1927.jpghis-p-k.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgrozmowy-z-diablem.jpghistoria-mali-tymowski.jpegbancroft-wspolczesni.pngMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgprzeglad-religioznawczy.pngramadan-i-kurban.pngswieci-nie-swieci.jpg1908-o-wolnosci.pngSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgzarys-h-sz.jpge-jastrzebowska.jpgChiny-nowe.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgpolskie-n.jpggirard-koziol.jpgmagia-i-religia.jpgency-archeo-z-s.jpgmilczenie-1-2012.jpgestreicher-zarys.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpegklengel-his-sy.jpgreligierzymu.jpgapokryfy-nowego-testamentu.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegmit-azteko1.jpgbogowie-slowian-m.jpgdelitsh-babilon-i.jpgkissinger_dyplomacja.jpgdynastia-piastow-ba.jpgLeeuw-fenomonologia.pnghistorya-pow-h-3a.gifodrodzenie-2000-44.pngheinemann-eunuchy.pngpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgzli-papieze-c.jpgputek-1966-mroki-s.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgo-duszy.jpgznak-1994-2-465.jpegjoga-eliade.jpgwewior-wstepujac-w.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgleksykon-re.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegetnologia-religii-szyjewski.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpgap06.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpghistoria-irlandii.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpglisty-prof.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngbutterwick.jpgkrotka-hi-islamu.pngkartezjusz-roz.jpgdemony-r.jpeglengauer-religijnosc.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegwzory-kultury-b.jpgNAPISY--1994.jpgpales.jpgkonstytucja-laidler.jpgupaniszady-ut.jpgbugaj-hermetyzm.jpgtylak-bog.jpgmysli-sw-jana-chr.pngetyka-prot-weber.jpgeisenberg.jpggrabski-mieszko.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgchrzescjianstwo-rusi-k.jpghis-b-w.jpgszrejter-mitologia.bmpRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpganatomia hybrydy.jpgmarkus-chrzesc.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgprawo-koscielne-kat.jpgniwinski-mity-symbole.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgIDEA-XIX-2007.pngkompendium-nauki-sk.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegklucz-niebieski-k.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGwatykan.jpgcamus-eseje.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpegin-god-we-trust.pngpolska_mieszka_i1.jpgwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpgtrevel-his-a.jpgmegalomania-narodowa-by.pngprawo-wyznaniowe-2011.pngkaligula.jpgburszta-asteriks.pngCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpgMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpg101-tore-murphy.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpglabuda-m.jpghall-heretycy.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngmitologia-l-tur.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pngtocqueville.jpgnieznane-arch-mis.jpg40-piesni-r.pngpliniusz-h-n.jpegMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpghis-euro.jpgewolucja-boga.jpghinduizm_-k.jpgcyw-zyd.jpgislam-wnuk.jpgod-abrahama-do-ch.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13051113 odwiedzający

 614 odwiedzających online