Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Buddyzm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 51080 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
trevel-his-a.jpgczary-i-czarty-polskie-tuwim.jpgdemony-r.jpegjoga-eliade.jpge-jastrzebowska.jpgpolska-X-XI.jpgniemcy500.jpgreligierzymu.jpghistoria-irlandii.jpgburszta-asteriks.pngtocqueville.jpgstudia-theologica-varsaviensia-1977-1.jpgetyka-prot-weber.jpgMalinowski-Wierzenia_pierwotne.jpgHistoria-sztuki-eu_Meyer.pnghis-p-k.jpgegipt-i-biblia-p-montet.jpegwatykan.jpgdogon-ya-gali.jpggrabski-mieszko.jpgLeeuw-fenomonologia.pngmit-azteko1.jpgznak-1994-2-465.jpeghis-b-w.jpgmity-skandynawskie-ma.jpgamsterd-abc.jpgbutterwick.jpgmarkus-chrzesc.jpgpascal-mysli.jpgin-god-we-trust.pngstern-zlote-mysli.pngmysli-sw-jana-chr.pngdelitsh-babilon-i.jpgchrystianizacja-europy-kosciol.jpgputek-1966-mroki-s.jpgSzalenstwo w rel-swiata.jpghall-heretycy.jpglisty-prof.jpgod-abrahama-do-ch.jpgpodstaw-wiedzy-muzulmanskiej.PNGkompendium-nauki-sk.jpgSaga-o-Nibelungach-Treumund.pngwu-wei-plyn-z-pradem-zycia-Fischer.jpggraves-mity-gr.jpgodrodzenie-2000-44.pngbravo.jpghistorya-pow-h-3a.gifpolityka-jako-wyraz-lub-nastepstwo.jpgkultura-smierci-1.jpgtajemnice-smim.jpgCollectanea Theologica 83-2013-nr 4.jpgzbikowski-legendy.jpgwatykan-zd.jpghistoria-kosciola-2-600-1500.jpegczarn-mwxxw.jpgbaschwitz-czarownice_dzieje.jpgbabilonskie-zaklecia.jpgreligia-a-wspolczesne-stosunki-miedzynarodowe.jpeghistoria-wenecji_norwich.jpegbugaj-hermetyzm.jpgkaligula.jpgHistoria bez cenzury - Hartwig.jpegchrzescjianstwo-rusi-k.jpgetnologia-religii-szyjewski.jpgSTUDIA-RELIGIOLOGICA-39_2006.jpgmitoznawstwo-porownawcze.jpgcyw-zyd.jpghistoria-mali-tymowski.jpegwewior-wstepujac-w.jpgmagia-i-religia.jpgwzory-kultury-b.jpgzarys-h-sz.jpgpliniusz-h-n.jpegkonstytucja-laidler.jpgsaggs.jpgpales.jpgerman-mity-s.jpgogarek-czoj.jpgod-mojzesza-do-mahometa-ke.jpgpilarczyk-literatura-zydowska.jpgszrejter-mitologia.bmpswieci-nie-swieci.jpgheinemann-eunuchy.pnghis-euro.jpgkissinger_dyplomacja.jpgedda-lelewel-1828.jpghistoria-pow-sredniowiecza-zientara.jpegprawo-koscielne-kat.jpgprzeglad-religioznawczy.pngap06.jpgmieszko-I-strzelczyk-1992.jpgZycie-Buddy_1927.jpgIDEA-XIX-2007.pngo-duszy.jpgleksykon-re.jpgmalinowski-zsdzikich.jpgmegalomania-narodowa-by.pngu-schylku-starozytnosci-2014-a.jpgMieszko_Pierwszy_Tajemniczy.jpgprzeglad-historyczny-87-1996.jpgTako rzecze-zaratustra-1922-Nietzsche.jpeghaidit-prawy-umysl.jpgpsychoanaliza-i-religia.jpg40-piesni-r.pngdynastia-piastow-ba.jpgLeksykon_duchowosci_katolickiej.jpgrzeczpospolita_topolski.jpghyperborea-religia-grekow-gebura.jpgHistoria Czechoslowacji - Heck-Orzech.jpgd-bog-urojony.jpggirard-koziol.jpgmaly-slownik-religiozna.jpgnieznane-arch-mis.jpgprawo-wyznaniowe-2011.pngNAPISY--1994.jpgzapomniane-n-strzelczyk.jpg101-tore-murphy.jpgslowianie-mitologie-swiata.jpgdrioton-egipt-faraonow-2.jpgniwinski-mity-symbole.jpgjero.jpgmonarsze-sekrety-jankowski.jpegpolskie-n.jpgmargul-mity-z-pieciu.pngMedzat_Studia Egiptologiczne-2-13-1.jpgklengel-his-sy.jpgency-archeo-z-s.jpgkrotka-hi-islamu.pngpolska_mieszka_i1.jpgJasienica-slowianski rodowod-1961.jpganatomia hybrydy.jpgmeczenstwo_w_islamie.jpgklucz-niebieski-k.jpg100-punk-zap.jpgilustrowany-slownik-terminow-lit.jpgpsychologia-religii-bernhard-grom.jpgpod-sztandarem-nieba-wiara-ktora-zabija-w-iext43267118.jpghinduizm_-k.jpgSzyszko-Hinduizm-buddyzm-islam.jpgjudyta-postac-b-granic.jpgbronk-podstawy-nauk-o-religii.jpglabuda-m.jpgmitologia-l-tur.jpgkartezjusz-roz.jpgRodzima wiara ukrainska - Lozko.jpgjerzy-adamski-historia-l-f.jpgupaniszady-ut.jpgbogowie-slowian-m.jpgzli-papieze-c.jpgnowe-ateny.jpgkrewzkrwijezusa.jpgewolucja-boga.jpgfuld-krotka.jpgrozmowy-z-diablem.jpgrozmyslania-marek-a 1913.jpgestreicher-zarys.jpgde-mello.jpgwilson-krwawiacy.pngsachs_muzyka-wswieciestar.jpgbancroft-wspolczesni.pngapokryfy-nowego-testamentu.jpgNarody dawnej.jpgtylak-bog.jpgChiny-nowe.jpgnor-davies-boze-igrzysko.jpg100_filmow_Lis.jpgMACHIAVELLI-Ksiaze-1917.jpgwiek-propagandy.jpgmilczenie-1-2012.jpgswity-koszmar-haught.jpegislam-wnuk.jpgramadan-i-kurban.pngcamus-eseje.jpgeisenberg.jpgprzeinaczanie-jezusa-bart-ehrman.jpglengauer-religijnosc.jpg1908-o-wolnosci.pngreligie-sw.jpgCOLLECTANEA-PHILOLOGICA-XX-2017.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 13046735 odwiedzający

 247 odwiedzających online