Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 9164 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
Lewis-muzu-b-w.bmpf-brentano.pngmesjanizm-j.jpgAFRYKA-2.jpgtylor-e-12526.jpgrozmowy-o-biblii-1996.jpgotto-r-swietosc.giflange-dywan-wschodn-1921i.jpgszoka-herkules.jpgmur_separacji_2.jpgrylcem_i_trzcina.jpgrostworowski-wiek-XVIII-1977.jpgszpitalnicy-joa.jpgmity-skandynawskie-green.pngreligie-dalekiego-i.jpgzy-co-etru.jpgmaorysi-z-now.bmprousseau_umowa-spoleczna-1920.jpegrozumiec-biblie-wprowadzenie.jpegstrzepujac.jpgwinczorek-nauka.jpgradinson-maho.jpgz-ufnoscia-wp.jpgbuzek-historia.jpgwprowadzenie-d-filozofii.jpgborgiowie-gerv.jpgzwolinski-wielkie-rel-w.jpgseks-ar.jpgpelka-sladami.jpghistoria-indii.jpghymny-r-michalski.jpgraj-oswojony.jpgrzym-ludzie-odrodzenia.jpgpawi-t.jpgdogmat-ch.jpgKreyser K- Cztery pory.jpgcollons-r-hiszpania.jpgk-p-p.jpgcunow-1938-pochodzemie.PNGAsbridge - Pierwsza krucjata.jpgreligia-a-kultura-g.jpgtalmud-cohen.jpgwprow-do-et-rel.jpgmonsun.jpgCIALDINI-wywieranie.jpgza-bi.jpgrel-rze-r-zielinski.jpghistoria_powszechna_wiek_xvi-xviii.jpgdzieje-filozofii-r.jpgReligie-swiata.jpgkobiety-watykanu=-h.png4746_big.jpgjaeger-wczesne.bmptyloch.jpggnilka-koran-i-ch.jpghistoria-piekla-GM.jpgURBANCZYK - dawni-s.jpgkos-ks.jpgdelumeau-historia_raju.jpgsocjolog-relig-1983.jpgonfray.jpgwierzenia-praslo.jpghoffmann-dzieje-polskich-b-r.jpegsw_graal-sw_k.jpgALCHEMIA-KULTURY.jpgSila-zycia-Dorst.pnghistoria-wyboru-papiezy.pngdan-burstein-tajemnice.jpgR-de-Vaux-instytucje-Starego-T.jpg1000-tajemnic-arch.jpgcoogan-wielkie-religie-swiata.jpeghistoria-swiata-w-6-szk.jpggrant.jpgIlustro-historia-s.jpgcyk baala.jpgmitologia-s-italii-krawczuk.jpgzielinski-h-tr.jpgraport-pilata-do.jpgflis-chrzescijanstwo-i-europa.jpgskkadankowa-bohaterowie.jpgbod-i-kobieta.jpgHistoria-Galow-Albert-Grenier.pngDemon-milionowy-Kaluzynski.pngWyrozumski Dzieje Polski piastowskiej.jpgdrozdowicz-z-sekty-religijne.jpgprzyp.jpgKrotkie wprowadzenie w zen.jpgmalarstwo-bialego-t-1.jpgcerny-rel.jpge-d-i-c.jpgmezopotamia.jpgreligia_babilonii_i_asyrii.jpgmireaux.pngnie-w-za-i-h.jpgksiega-cudow-gordon.jpgjerozolima.jpgmitologia-germ.jpgczy-przed-wielkim-w.jpgbiblia-satana.jpgetyka-m-s.jpgLeroi-Gourhan - Religie prehistoryczne.jpgSand-kiedy-i-jak.jpgwinniczuk.jpgabc-ST.jpgzagin-cyw.jpgborkowska-z-c.jpgmanteuffel-naro.jpggoff-narodziny-czyscca.jpgmariawityzm-rybak.jpgelementarne.jpgsk-po.jpgPlancy Slownik wiedzy tajemnej 1993.jpegcarcopino.jpgwiek-rewolucji-seksualnej.jpgwielki-kosciol-w-niewoli.jpegG-Hetyci.jpgwenus-e-l.jpgmichalak-religijne.jpgjazy-sw-ik.jpgliteratura-rosyjska-w-z.pngjoannici-hes.jpggrela-mahakala.jpgszkatula-swie.jpgherbert=barbarzynca-w.jpgkopalinski-drugi-kot-w.jpgharris-krowy.jpgcav-pis-nie.jpgwolski2.jpghistorie-nie-st.jpgpsychologia-religii.jpgserczyk-h-ukrainy-2001.jpgfajdros-p.jpgZderzenie-cywilizacji_Huntington.jpghistoria-b.jpghis-kos=danielou.jpgplaton-timajos.jpgretoryka-2008.jpgcezar-170.jpgpo-mu-ko.pngbochenski-lewica-religia-sowietologia.jpgbzzol.jpghistoria-XIXW.jpgJelonek-Repetytorium-biblijne.jpgzycie-codzienne-w-turcji-ot.jpgswieta-przestrzen.jpgwprowadzenie-do-buddyzmu-zen.jpegjasp-au.jpgswiat-tr-ar.jpgeliade-1-historia-w.jpgkrolestwo.jpgreli-kult2.jpgzl-ga-fr.jpgpatrologia-czuj2.pngTrzeciakowski-Po-sasiedzku z Aztekami.jpgkonopacki.jpgstomma-zycie.jpgLITERA-NA S-1987-11.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 6115266 odwiedzający

 46 odwiedzających online