Religioznawstwo
Zagadnienia Religijne
Europa Pogańska
Azja
Hinduizm i odłamy
Judaizm i odłamy
Chrześcijaństwo i odłamy
Islam i odłamy
Afryka
Ameryka
Australia i Oceania

Religia a etnografia - Podłaźniczka

Podłaźniczka

Dla większości Polaków niezależnie od ich przekonań religijnych Święta grudniowe kojarzą się z choinką. Tymczasem tradycja bożonarodzeniowego drzewka ma na naszych ziemiach ledwo nieco ponad 100 lat.

Wcześniej przez wieki z polskich chatach na przełomie starego i nowego roku królowała podłaźniczka nazywana też jutką, sadem rajskim, bożym drzewkiem lub wiechą. Związana była z pogańską tradycją ludową - kultem trwania życia i płodności symbolizowanych przez wiecznie zielone nie "umierające" na jesieni drzewko.

Podłaźniczka była najczęściej wierzchołkiem drzewa iglastego (przeważnie jodły) choć w okolicach Wieliczki wykonywano ją z gałęzi dębowych. Przystrajano ją jabłkami, orzechami, kolorowymi wstążkami oraz słynnymi "światami" czyli opłatkami w kształcie kręgów lub kul symbolizującymi wszechświat.

Moim zdaniem (brak potwierdzenia) zmodyfikowaną formą podłaźniczki (wzbogaconej o tradycję choinki) jest tzw. "stroik". Podłaźniczkę umieszczano w domu w Szczodre Gody - pogańskie Święto Zimowego Wstania Słońca obchodzone 21 i 22 XII, a następnie na Wigilię.

Wieszaniu drzewka towarzyszyły obrzędy - na Podhalu wieszał ją gospodarz przewiązany wiechciem słomy. Odmawiano Anioł Pański, Ojcze Nasz oraz Zdrowaś Mario. W XIX wieku z okolicach Rabki obrzędy związane z podłaźniczką opisano następująco: "zaś jeśli chodzi o strojne, charakterystyczne szczyty drzewek podwieszanych w izbach, to: ??? (...)

Podłaźniczka wisiała zazwyczaj do święta Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego), po którym ją chowano. W czasie burzy palono jej gałązki aby ochronić dom przed piorunami i rozpędzić chmury.

Słowo "podłaźniczka" znane jest w podobnym brzmieniu w całej Słowiańszczyźnie i wszędzie oznacza mniej więcej to samo: gościa, który przychodzi w noc wigilijną z powinszowaniami, życząc urodzajów w polu, przychówku w bydle, rodzicom wielu dzieci, dziewczętom wielu kawalerów. Jednym słowem są to życzenia szczęścia, powodzenia i dobrobytu wszystkim domownikom. To samo właśnie miała sprowadzać podłaźniczka (...).

Pepsi

Data utworzenia: 25/12/2009 @ 14:43
Ostatnie zmiany: 04/12/2022 @ 06:33
Kategoria : Religia a etnografia
Strona czytana 10288 razy


Wersja do druku Wersja do druku

 

Komentarze


Komentarz #1 

autor : Nomak 14/03/2012 @ 10:58

I to jest obiektywny, konkretny artykuł - brawo!
 
Trzecie Oczko
0-moskwa.jpg0-StPetersburg.jpgprawoslawny-ornat.jpgprawoslawne-swiece.jpg0-cerkiew2.jpg0-Belgrade.jpg1170761.jpgprawoslawny-haft.jpg0-ortho4.jpg0-cerkiew-5.jpgRhodos_Agios_Nikolaos_Foundoukli.jpg0-cebule3.jpgkosciol-prawoslawny.jpg0-archangel.jpg0-Nicholas_in_Kronstadt.jpgAgioi_Asomatoi-Athens.jpgPatmos_church.jpgba4ko_1.jpggrecki-prawoslawny.jpg0-st-isaac-cathedral.jpgmoscow14.jpgkarlowe-wary.jpg0-prawoslawie2.jpg0-bochu.jpg0-Savior of Spilled blood.jpgRhodos_Asklipio_Church.jpgprawoslawna-ikona.jpg0-cebule2.jpgprawoslawny-slub.jpgprawoslawny-koszyczek.jpg0-dome-cross2.png0-dome-cross.pngkrzyz-prawoslaawie.jpgcyryl_metody.jpgOrthodox_Brno.jpgAgios_Theologos_Kos.jpg402462_85_th.jpg0-The_Trinity_Cathedral.jpgalexei-ii.jpg0-cebule.jpeg0-Church Trinity.jpgPanagia_Vrisiani_Mesochori.jpgMastichari_Kos_Greece.jpg0-sofia.jpgSaint_Michael_Smichov.jpg0-cerkiew.jpgnaksos.jpgPanagia_Damiotissa_Naxos_Greece.jpgLavra_Easter.jpgsvkanstanty_and_alena_kopia.jpgbazylika_Paros.jpg0-Novgorod.jpg0-lodz2.jpg0-christ-the-saviour.jpg0-Belogorsk Monastery.jpgcerkiew_turzansk.jpgprawoslawny-krzyz.jpgprawoslawne-krzyze.jpg0-vladimir-church-2.jpg0-Our Saint Petersburg.jpg0-moscow-2.jpg0-monas.jpgprawoslawny-pop.jpg0-petersburg.jpgDafni_Christ.jpg141t.gifprawoslawny-slub-korony.jpg0-st-basils-moscow-3.jpgbatiuszka.jpg0-Trinity Lavra.jpglampy-prawoslawne.jpgKalymnos_Emporeios.jpg23359664.jpg
Rel-Club
Sonda
Czy jest Bóg?
 
Tak
Nie
Nie wiem
Jest kilku
Ja jestem Bogiem
Ta sonda jest bez sensu:)
Prosze zmienić sondę!
Wyniki
Szukaj



Artykuły

Zamknij => WISZNUIZM <<==

Zamknij - Japonia

Zamknij BUDDYZM - Lamaizm

Zamknij BUDDYZM - Polska

Zamknij BUDDYZM - Zen

Zamknij JUDAIZM - Mistyka

Zamknij NOWE RELIGIE

Zamknij NOWE RELIGIE - Artykuły Przekrojowe

Zamknij NOWE RELIGIE - Wprowadzenie

Zamknij POLSKA POGAŃSKA

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Archeologia

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Bałtowie

Zamknij RELIGIE WYMARŁE - Manicheizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Konfucjanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Satanizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Sintoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Taoizm

Zamknij RELIGIE ŻYWE - Zaratustrianizm

-

Zamknij EUROPA I AZJA _ _ JAZYDYZM* <<==

Nasi Wierni

 6499974 odwiedzający

 72 odwiedzających online